شهرستان استهبان با دارا بودن ۵۰۰ هکتار زمین زیر کشت زعفران و اختصاص بیش از ۸۰ درصد سطح زیر کشت این محصول به عنوان قطب تولید کننده طلای سرخ در استان به شمار میرود، به همین منظور با آقای علی اکبر فیاض بخش جانباز ۶۰ درصد و کارآفرین نمونه کشوری طی ۴ سال، که قریب به ۲۰ سال است به بسته بندی زعفران استهبان اشتغال دارند، به گفتگو نشستیم.
وی با توجه به اینکه پیشینه ای نظامی داشته و در کار کشاورزی هم تجربه چندانی کسب نکرده است علت علاقمندی خود را در جهت بسته بندی زعفران این طور بیان کرد: جهت تکمیل پرونده جانبازی خود به تهران رفته بودم، در آنجا با فردی به نام مهندس اصلانی متخصص پروتز دست مصنوعی که جهت ساخت دست مصنوعی به آن مراجعه کرده بودم آشنا شدم. به محض ورود به اتاق معاینه از لهجه بنده متوجه شد که استهبانی هستم و شروع کرد به نام بردن محله ها و کوچه های استهبان، در ابتدا فکر کردم مهندس اصالتا باید استهبانی باشد که به این خوبی همه جای شهر را می شناسد. بعد از انجام معاینه و اخذ نوبت برای سه ماه دیگر در حین خروج از اتاق مهندس اصلانی به بنده گفت: “نوبت بعد که آمدید ۲ مثقال زعفران برای من خریداری کنید”.
سه ماه بعد وقتی دوباره خواستم جهت معاینات تکمیلی به تهران سفر کنم مقدار زعفرانی را که مهندس سفارش داده بود خریداری کرده و با خود بردم وقتی خواستم زعفران را تقدیم کنم متوجه شدم زعفران به علت بسته بندی در کیسه پلاستیکی عرق کرده و کلا شکل زیبا و رنگ خود را از دست داده است، وقتی مهندس گفت: زعفرانی را که سفارش داده بودم خریداری کردی یا نه؟ با شرمندگی زعفرانی را که از کیفیت مناسبی به دلیل عدم بسته بندی خوب برخوردار نبود را تقدیم کردم. مهندس به محض دیدین زعفران گفت: تا کی باید استهبان عقب باشد؟ چرا برای محصولات خود ارزش قائل نیستید؟ چرا فکری به حال بسته بندی این محصول منحصر به فرد نمی کنید؟ من با اینکه استهبانی نیستم و قبل از پیروزی انقلاب اسلامی سال ۴۷ آنجا سرباز بودم باز استهبان را دوست دارم و برای محصولات آن ارزش قائل هستم.
بعد از فکر کردن به حرف های مهندس به این فکر افتادم که چرا باید زعفران استهبان از بسته بندی خوبی محروم باشد؟ به همین دلیل برای اولین بار زعفران استهبان با قوطی های مخصوص به این کار که توسط یکی از آشنایان از مشهد خریداری شده بود بسته بندی شد.
وی در خصوص سرمایه اولیه این کار گفت: در آن زمان به دلیل اینکه فروشندگان مشهد شناخت لازم را از ما نداشتند فقط در قبال پول نقد حاضر به فروش قوطی جهت بسته بندی زعفران بودند و این نکته هم قابل ذکر است که سرمایه کافی جهت خرید زعفران را نیز در اختیار نداشتم به همین دلیل سرمایه اولیه خود را از فروش طلای همسرم که در آن سال مبلغی در حدود ۷۰ هزار تومان شد به دست آوردم.
این جانباز و کار آفرین نمونه کشوری در خصوص پیشرفت روند بسته بندی زعفران گفت: بسته بندی و فروش زعفران چند سال بدین صورت ادامه داشت تا اینکه در سال ۷۵-۷۴ موفق به تاسیس شرکتی در این خصوص شدم و با حضور در نمایشگاه های مختلف موفق شدم زعفران استهبان را معرفی کنم.
وی ادامه داد: اخذ نشان استاندار ملی ایران بعد از ۱۴ سال، آرم سلامت مواد غذایی، نشان حلال و علامت ایزو مدیریت کیفیت بین الملل از اروپا مقدمه حضور در نمایشگاه های بین المللی در داخل و خارج از ایران شد و همین باعث معرفی این محصول با ارزش در ۱۷ مدل بسته بندی از یک دهم گرم تا ۱۰ مثقال، در سطح کشور و دنیا شد.
علی اکبر فیاض بخش تاسیس کارگاهی در خصوص خشک کردن اصولی و بهداشتی زعفران را قدم بعدی در این خصوص دانست و افزود: تاسیس کارگاه خشک کردن اصولی و بهداشتی زعفران به دلیل مسائل امنیتی نمی توانست در شهرک صنعتی باشد از این رو طبقه دوم منزل مسکونی خود را بعد از بازسازی با رعایت اصول قانونی و بهداشتی به کارگاه خشک کردن زعفران تبدیل کردم و برای اولین بار توانستم اولین زعفران استاندارد و ارگانیگ کشور در منطقه جنوب کشور را بسته بندی کنم.
وی در خصوص چگونگی راه یابی زعفران استهبان به بازار های جهانی به خبرنگار ما گفت: بازدید سفیر اسپانیا از نمایشگاه بین المللی که بنده در آن حضور داشتم، باعث شد تا باب صادرات زعفران استهبان به اروپا باز شود.
وی افزود: همان طور که اطلاع دارید کشور اسپانیا در تولید زعفران در سطح جهان مطرح است. اما سفیر این کشور در بازدید از نمایشگاه و زعفران استهبان گفت: استهبان به دلیل اینکه ۱۴۵۰ متر از سطح دریا فاصله دارد و آب آن هم از رشته کوه های زاگرس سر چشمه میگیرد و زمینی مرغوب جهت کشت زعفران دارد در نتیجه عطر و طعم زعفران استهبان عالی است. و همین باعث شد تا زعفران استهبان به بازار های اروپایی راه پیدا کند.
البته این نکته قابل ذکر است که علامت استاندارد ملی ایران مخصوص عطر و طعم زعفران استهبان صادر شده است.
این کار آفرین نمونه کشوری مشکلات پیش روی صادرات این محصول را این طور شرح داد: صادرات زعفران آن طور که باید و شاید انجام نمی شود و دلیل آن استفاده از روش های سنتی خشک کردن و بسته بندی زعفران استهبان است. و متاسفانه در حال حاضر شاهد آن هستیم که زعفران استهبان را با محصولات سایر مناطق مخلوط شده و به نام همان مناطق به فروش می رسانند.
وی همچنین در خصوص مقایسه دولت های مختلف در بحث صادرات زعفران گفت: اگر بخواهیم از زمانی که بنده رسما فعالیت خود را در عرصه بسته بندی و صادرات زعفران استهبان شروع کردم، مقایسه ای داشته باشیم باید این طور بیان کنم که در دوره اول ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد یعنی دولت نهم، از بخش خبر شبکه های سیما گزارشی مبنی بر اینکه کشاورز مشهدی به دلیل عدم توجه دولت به کاشت زعفران، پیازهای این محصول را به نشانه اعتراض زیر پا گذاشته و له می کند، را پخش می کند. این گزارش به دلیل عدم روئیت رییس جمهور وقت و با تقاضای پخش مجدد ایشان از رییس سازمان صدا و سیمای وقت، باز پخش پیدا می کند. بعد از بازپخش این گزارش، ریاست جمهوری با تماس به سازمان تعاون روستایی اعلام می کند که دولت جهت خرید این محصول مبلغ ۳ میلیارد تومان از خزانه دولتی را به این کار اختصاص داده و محصول زعفران را تضمین خرید می کند.
در واقع سرمایه در گردش در زمینه کاشت زعفران از طرف دولت اختصاص یافت و این باعث شد که زعفران از مثقال ۷ هزار تومان به مثقالی ۱۱ هزار تومان تغییر کند و با سرمایه گذاری دولت در این خصوص، صادرات این محصول با افزایش چشم گیری روبرو شد. این روند نیز تا پایان دولت دهم نیز ادامه داشت. اما متاسفانه در دولت فعلی چون تمهیدات لازم اندیشیده نشد این روند از بین رفت و بازار این محصول نیز دچار نوعی رکود گردید.
این کارآفرین نمونه کشوری وجود کارگاه های غیر مجاز در سطح شهر و عدم نظارت بر آنان را از مشکلات این حرفه دانست و افزود: زعفرانی که در کارگاه مجاز خشک شده باشد را مورد ۱۸ آزمایش قرار داده تا از نظر کیفیت و بهداشتی بودن آن اطمینان حاصل شود و تمامی آرم و نشانه هایی که بر روی محصول می باشد را باید سالیانه تمدید کرد و این در حالی است که هزینه های جاری کارگاه هم به این هزینه ها اضافه می شود. اما متاسفانه به وضوح شاهد آن هستیم که کارگاه هایی غیر مجاز اقدام به خشک کردن و بسته بندی زعفران می کنند و هیچ نظارتی از طرف دستگاههای مرتبط صورت نمی گیرد.
مشکل دیگری که در این حرفه وجود دارد عدم هماهنگی کشاورزان است. خود کشاورزان باید پای کار بیایند برای مثال جهت میوه انار که تقریبا کیلویی ۱۵۰۰ تومان به فروش می رسد، باغداران جهت شناساندن محصول خود جشنواره مردمی انار برگزار می گردد. این در صورتی است که برنامه ای جامع جهت شاساندن محصولی مانند زعفران که مثقالی ۲۴ هزار تومان خرید و فروش می شود وجود ندارد.
وی صحبتهای خود را این گونه پایان داد و گفت:
در زمانی که نیاز به حضور در جبهه های نبرد بود به ندای امام “ره” لبیک گفتیم و امروز با وضع موجود کشور می بایست به ندای مقام معظم رهبری در بحث اقتصاد مقاومتی لبیک گفت و به این میدان پا گذاشت.
دولت بعد از ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری از ایشان تشکر کرد اما باید این واقعیت را قبول کرد که رهبری معظم نیازی به تشکر ندارد بلکه کشور نیازمند اجرای فرامین معظم له در بحث اقتصاد مقاومتی است
بنده به عنوان یک جانباز و با وضعیت جسمانی که دارم وارد این میدان شدم. پس توصیه می کنم که همه مردم به این میدان پا بگذارند. شغل دولتی ملاک نیست و نباید منتظر بود که دولت آگهی استخدامی را اطلاع رسانی کند بلکه می توان با راه اندازی کارگاه های کوچک تولیدی با تمام مشکلات پیش رو در شهرستان باعث ایجاد اشتغل برای خود و دیگران شد.
با توجه با ظرفیت های موجود در شهرستان متاسفانه فقط یک کارخانه سیمان آن هم متعلق به بخش خصوص وجود دارد و جای چندین واحد فرآوری انجیر و زعفران خالی است و این همت دولت را میطلب تا با اعطای وام های کم بهره به ایجاد و رشد کارگاه های تولیدی کمک کند.
به نظر بنده اگر دولت سرمایه در گردش در اختیار جوانان بگذارد می توانند بهترین کارگاه های تولیدی را راه اندازی کرده و مشکل اشتغال نیز مرتفع خواهد شد اما متاسفانه می بینیم که وام ۲۵ میلیونی جهت خرید خودرو اختصاص می یابد اما از اختصاص وام جهت راه اندازی کارگاه های تولیدی خبری نیست.
و در پایان باید بگویم تا به این باور نرسیم که تنها راه حل مشکلات اقتصادی کشور اجرای فرامین مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی است، هیچ گاه مشکلات اقتصادی کشور رفع نخواهد شد.
منبع : با تشکر از سراج استهبان